Bulut Bilişim diğer adıyla Bulut Bilgi İşlem, internet (bulut) üzerinden sunucular, depolama, veri tabanları, ağ, yazılım, bilgi ve analitik dahil olmak üzere geniş kapsamlı bilgi işlem hizmetleri sunmayı içeren genel bir terimdir. Bulut bilişim geniş bir aralığı kapsayan tüm bilgi işlem hizmetlerinin internet üzerinden kullandıkça öde esasına göre sunulmasıdır. Bulut bilişimdeki “bulut” kelimesinin kökeni, akış şemalarında ve diyagramlarda interneti temsil etmek için sıklıkla kullanılan bulut sembolünden gelmektedir.
Bulut sunucuları, dünyanın her yerindeki veri merkezlerinde bulunmaktadır. Şirketler kendi bilgi işlem altyapılarına veya veri merkezlerine sahip olmak yerine bir bulut servis sağlayıcısından uygulamalardan depolamaya kadar her türlü bilgi işlem hizmetine erişebilirler. Bu durum kullanıcılara; hızlı inovasyon, esnek kaynaklar ve ekonomiklik sağlamaktadır.
Bulut Bilişimin Kısa Tarihi
Bulut Bilişim’den bahsedildiğinde insanların aklına genellikle 21. yüzyılda başlayan ürünler ve fikirler gelmektedir fakat bu teknolojinin çıkış noktası aslında çok daha eski zamanlara 1950’li yıllara dayanmaktadır.
1955 yılları civarında, “yapay zeka” teriminin yaratıcısı olan bilgisayar bilimcisi John McCarthy, bugünün bulut bilişimine çok benzeyen bilgi işlem zamanının paylaşımı teorisini gündeme getirmiştir. O zamanlar, bilgi işlem hizmetleri çok fazla paraya mal olmakta ve kendi bilgisayarlarına sahip olamayan küçük şirketler daha büyük şirketlerin faydalanabildikleri bilgi işlem hizmetlerinden, pahalı bir yatırım yapmadan faydalanabilmek istemekteydiler. Bu nedenle, kullanıcılar bilgisayarı paylaşmanın bir yolunu bulabilirlerse, bilgi işlem hizmetlerini tekil olarak büyük bir maliyet karşılığında almak zorunda kalmadan, etkin bir şekilde kiralayabileceklerdi.
1970 yıllarında, sanal makineler kavramı ortaya çıktı. Sanallaştırma yazılımları kullanılarak, izole edilmiş bir ortamda bir veya daha fazla işletim sistemini aynı anda yürütmek mümkün hale geldi. Sanal makineler, 1950’lerin paylaşımlı erişime sahip ana bilgisayarını bir sonraki seviyeye taşıyarak birden fazla farklı bilgi işlem ortamının tek bir fiziksel ortamda bulunmasına izin verdi. Sanallaştırma, bilgi işlem teknolojisinin gelişiminde önemli bir katalizördü.
1990‘larda telekomünikasyon şirketleri sanallaştırılmış özel ağ bağlantıları (VPN) sunmaya başladı. Geçmişte, telekomünikasyon şirketleri yalnızca bir noktadan başka bir noktaya veri bağlantısı sunmaktaydı. Bu şirketler, yeni sunulan sanallaştırılmış özel ağ bağlantılarıyla, daha fazla kullanıcının kendi bağlantılarını kurmalarını sağlamak için fiziksel altyapı oluşturmak yerine, kullanıcıların aynı fiziksel altyapıya ortak erişimini sağlayabildi. Sanallaştırılmış özel ağ bağlantıları da tıpkı sanal makineler gibi bulut bilişim teriminin oraya çıkmasına büyük katkıda bulundu.
Bulut Bilişim teriminin ilk kullanıldığı zaman hakkında bazı anlaşmazlıklar olsa da bu terim, 1996’dan beri şirketler, eğitim kurumları ve bilgi teknolojileri için canlı ve büyüyen bir varlık haline geldi. Daha sonra ihtiyaçları doğrultusunda en iyi çözümü sunmak için farklı bulut bilişim modelleri ve servisleri geliştirildi.
Bulut bilişimin günümüzde, e-posta göndermekten, belge düzenlemeye, TV izlemekten müzik dinlemeye çevrimiçi bir servisin kullanıldığı tüm sistemlerin sahne arkasında kullanılmaktadır. İlk bulut bilişim hizmetleri üzerinden çok az zaman geçse de teknoloji, küçük kuruluşlardan küresel şirketlere, devlet kurumlarından, kâr amacı gütmeyen kuruluşlara kadar çok çeşitli alanlarda kullanıcıların ihtiyaçları doğrultusunda kullanılmaktadır.
Bulut Bilişim Nasıl Çalışır?
Bir bulut bilişim sistemi sunucu uygulamaları ve ön yüz olarak iki bölümden oluşur. Bu iki bölüm ağ üzerinden birbirlerine bağlanırlar. Ön yüz, bilgisayar kullanıcısının veya müşterinin gördüğü taraftır. Arka plandaki sunucu uygulamaları ise sistemin “bulut” bölümüdür. Ön yüz, müşterinin bilgisayarını, bilgisayar ağını ve bulut bilgi işlem sistemine erişmek için gereken uygulamayı içerir. Tüm bulut bilişim sistemleri aynı kullanıcı ara yüzüne sahip değildir. Web tabanlı e-posta programları gibi hizmetler, mevcut Web tarayıcılarını kullanır. Diğer sistemler, istemcilere ağ erişimi sağlayan benzersiz uygulamalara sahiptir.
Sistemin arka ucunda, bilişim hizmetlerinin “bulutunu” oluşturan çeşitli bilgisayarlar, sunucular ve veri depolama sistemleri bulunur. Teoride, bir bulut bilişim sistemi, veri işlemeden video oyunlarına kadar hayal edebileceğiniz herhangi bir bilgisayar uygulamasını pratik olarak içerebilir. Genellikle her uygulamanın kendine ait bir sunucusu olacaktır.
Merkezi bir sunucu, sistemi yönetir ve her şeyin sorunsuz şekilde çalışmasını sağlamak için ağ trafiğini ve müşteri taleplerini takip eder. Protokol adı verilen bir dizi kural izler ve ara katman yazılımı adı verilen özel bir tür yazılım kullanır. Ara katman yazılımı, ağa bağlı bilgisayarların birbirleriyle iletişim kurmasını sağlar. Çoğu zaman, sunucular tam kapasite ile çalışmaz. Bir fiziksel sunucuyu, aslında her biri kendi bağımsız işletim sistemiyle çalışan birden çok sunucu olarak düşünüp yönetmek mümkündür ve buna sunucu sanallaştırma adı verilir. Sunucu sanallaştırma bireysel sunucuların çıktılarını maksimize ederek daha fazla fiziksel makineye olan ihtiyacı azaltır.
Bulut Bilişimin Faydaları
Bulut bilişim uygulamaları pratik olarak sınırsızdır. Bir bulut bilişim sistemi ihtiyaç duyulan ara katman yazılımı ile normal bir bilgisayarın çalıştığı tüm programları çalıştırabilir.
Bulut bilişimin popülaritesini her geçen gün daha da artırmasının birçok nedeni bulunmaktadır: